Vroeger in de jaren 80 kwamen er veel films uit m.b.t. de Vietnamoorlog en nu is het de beurt aan de oorlog in Afghanistan, welke bijna 20 jaar heeft geduurd (dat wordt op het einde van de film ook vermeld). "The Covenant" van de Britse bekende filmregisseur Guy Ritchie is overigens geen doorsnee oorlogsfilm geworden, maar ook geen doorsnee Guy Ritchie film. Dit spreekt in het voordeel van de film, want deze wordt nu met verve gedragen door de twee hoofdrolspelers, te weten Jake Gyllenhaal en Dar Salim en dat maakt dit een intense en goede kijkervaring. De film deed me overigens wat denken aan de films "Lone Survivor (2013)", "The Killing Fields (1984)" en "Kandahar (2023)", die ik recent in de bioscoop heb gezien.
Het verhaal volgt sergeant John Kinley (Jake Gyllenhaal), die tijdens zijn laatste dienstreis in 2018 in Afghanistan samenwerkt met de lokale tolk Ahmed (Dar Salim). Tijdens een missie raakt John zwaar gewond bij een aanval door de Taliban en riskeert Ahmed zijn eigen leven door hem over kilometers zwaar en vijandig terrein mee te nemen en hem in veiligheid te brengen.
De film komt heel langzaam van de grond en wordt bijzonder spannend op het moment dat John zwaargewond raakt. De film kent een aantal geweldige momenten, zoals de PTSS-scenes en de scene met het AC-130 gunship op het einde. Het draait uiteindelijk (in het laatste uur van de film) op een race tegen de klok om Ahmed op tijd het land uit te krijgen. Zoals we allemaal weten werd de Amerikaanse terugtrekking uiteindelijk een totale ramp.
De relatie tussen sergeant John Kinley en de nieuwe tolk Ahmed Abdullah is in het begin wat gespannen en de eerste ontmoeting tussen Ahmed en John belooft weinig goeds. Ahmed wordt uit een rijtje kandidaten geplukt om Johns tolk, die bij een aanslag om het leven is gekomen, te vervangen. Ahmed was voorheen monteur, heeft militaire training gehad, spreekt vier relevante talen, kent de lokale bevolking beter en is bovendien bekend met de denkwijze van de Taliban (dat vanwege zijn verleden met duistere kanten). Ideaal dus. De begeleidende officier waarschuwt John echter dat de man ook eigenzinnig is en geen onzin duldt. Sommige eenheden werken liever niet met hem samen. We maken in hun eerste gesprek meteen kennis met het trotse karakter van zowel Ahmed als John. Ahmed verbetert de uitspraak van zijn naam door te zeggen “It’s Achmed, sir”, waarop John hem van scherpe repliek dient en zegt “It’s sergeant, not sir”. De toon is gezet.
Johns eenheid specialiseert zich in het opsporen en vernietigen van wapendepots van de Taliban. Ahmed laat al snel merken dat hij niet te beroerd is om mee te denken met de tactiek van de eenheid. Iets wat John tegen de haren in strijkt. Hij bijt hem toe “You’re here to translate”, maar Ahmed reageert met “Actually I’m here to interpret”. Ondanks deze verbale strijd tussen de twee koppige mannen, groeit wel het wederzijdse respect en dat o.a. tijdens een missie waarin ze bijna in een hinderlaag lopen en Ahmed dat voorkomt. Vrienden zijn het niet, maar Ahmed en John leren elkaar te vertrouwen. Noodzakelijkerwijs, want op een dag gaat een missie ver in vijandelijk gebied gruwelijk mis.
Tijdens deze missie moeten ze een fabriek vernietigen waar bermbommen worden geproduceerd door de Taliban en worden buiten John en Ahmed de rest van John's eenheid gedood door de Taliban en moeten ze op de vlucht slaan, terwijl ze zich ver in vijandelijk gebied bevinden. Terwijl ze “lost behind enemy lines” zijn, komt het verhaal in een stroomversnelling. De actie is zowel bikkelhard als geloofwaardig, inclusief de nodige vuurgevechten, explosies, en zelfs het al eerder genoemde gunship. Juist wanneer John zwaargewond raakt (door kogels en ook wordt hij keihard op zijn hoofd geslagen met een geweer) en gevangen wordt genomen, zit je als kijker op het puntje van de stoel (in mijn geval een bank).
Want dan moet Ahmed eerst zien John te bevrijden uit de handen van de Taliban en hem daarna in veiligheid zien te brengen, door John zwaargewond mee te slepen (o.a. via een zelf gemaakt stretcher) en waarbij ze gangbare wegen moeten vermijden vanwege Taliban. Oftewel Ahmed moet zich verplaatsen over moeilijk gangbaar terrein (o.a. bergen) en steeds op de hoede zijn voor de Taliban. Ahmed zorgt er na een hinderlaag voor dat John uiteindelijk veilig thuiskomt.
Eenmaal hersteld en in Amerika, komt John erachter dat Ahmed nooit het visum heeft ontvangen wat hem beloofd was en nu zelf ondergedoken zit omdat hij gezocht wordt door de Taliban (die zijn namelijk niet blij met de reddingsmissie van Ahmed). John besluit na vele militaire bureaucratie (zo wordt hij steeds via de telefoon doorverbonden) dat het zijn plicht wordt om Ahmed veilig uit Afghanistan te krijgen en gaat dan weer terug naar Afghanistan om Ahmed en zijn gezin naar Amerika te halen. Dit levert dan een spannend en actievol einde op een dam op, waar ze van alle kanten bestookt worden door de Taliban. Uiteindelijk worden ze dan gered door huursoldaat Eddie Parker (Antony Starr) en zijn team, die John heeft ingehuurd, die dan o.a. met een AC-130 gunship (wat een geweldig militair vliegtuig is dat toch) te hulp komt. Daarna vertrekken ze met een vliegtuig naar Amerika en is de film na circa 120 minuten afgelopen, waarbij je wel nog wat feitjes en echte foto's te zien krijgt m.b.t. de oorlog in Afghanistan en dan specifiek m.b.t. de tolken.
"The Covenant" is niet een standaard Guy Ritchie film geworden en gezien het verhaal is dat maar goed ook. Dat wil niet zeggen dat de film niet een aantal standaard Guy Ritchie elementen bevat. Zo zijn de twee hoofdpersonen weer twee sterke mannen die niet voor een gat te vangen zijn en daarbij ook zeer aan elkaar gewaagd. Gelukkig heeft Guy Ritchie met Jake Gyllenhaal en Dar Salim twee acteurs die elkaar uitdagen en goed aanvullen en het ijzersterke hart van de film vormen. De beste momenten komen wel van Dar Salim. Buiten deze twee hoofdrolspelers hebben de bijrollen weinig te melden, zoals Emily Beecham (als de vrouw van John Kinley), Antony Starr (als huursoldaat Eddie Parker), Jonny Lee Miller (als kolonel Vokes, die John vroeger zijn leven heeft gered en die daar nu iets voor terug moet doen), Alexander Ludwig (als sergeant Declan O'Brady, van wie John informatie en opdrachten krijgt) en Ash Goldeh (als Taliban-kopstuk Faraj, die ten alle kosten wilt dat Ahmed en John gepakt worden).
De film had overigens makkelijk kunnen verzanden in een stuk verheerlijking van de oorlog met pro Amerika boodschappen en een soort "Rambo III" sausje, maar dat gebeurt gelukkig niet. De film draait namelijk om doorzettingsvermogen en vastberadenheid om een doel te bereiken omdat je jezelf daartoe verplicht voelt. En zowel Dar Salim als Jake Gyllenhaal maken dit gegeven voelbaar voor je als kijker. Daarbij hebben de makers zelfs een kritische kanttekening voor de rol van Amerika in het afronden van de oorlog in Afghanistan. De film is niet waargebeurd maar is wel gebaseerd op waargebeurde feiten en dat maakt de basis van het verhaal ook wat wrang. Het is daarom ook een zegen dat Guy Ritchie zonder zijn bekendere stijlkunstjes zich focust op het verhaal en vooral de twee hoofdrolspelers laat schitteren.
"The Covenant" is een spannende en aangrijpende Actie / Oorlog film en het is ook een eerbetoon aan de Afghaanse tolken die het moesten ontgelden. De "gelukkigen" hadden op tijd het land kunnen verlaten met een speciaal visum en konden met hun gezin een nieuw bestaan opbouwen in Amerika en van de achtergebleven tolken werden er honderden gedood en duizenden anderen doken onder. Het is eigenlijk jammer dat deze film in Nederland niet in de bioscoop te zien was. Ik heb hem nu via "Amazon Prime Video" gezien (ik wilde eigenlijk een andere film kijken, maar daar was iets mis mee), welke ik per ongeluk een tijdje geleden afgesloten heb (ik zit nog in mijn gratis proefperiode van een maand) toen ik iets had besteld via Amazon.
